In Nederland zorgen ongeveer vijf miljoen mensen voor een naaste, wat neerkomt op één op de drie Nederlanders. Deze groep mantelzorgers is onmisbaar in onze samenleving, vooral nu de zorgvraag toeneemt door vergrijzing en personeelstekorten in de zorgsector. Toch voelen veel mantelzorgers zich nog onvoldoende gezien en ondersteund.

Erkenning en ondersteuning

Gelukkig groeit de aandacht voor de positie van mantelzorgers. Zo werkt de Sociaal-Economische Raad (SER) aan adviezen om de combinatie van werk en mantelzorg te verbeteren. Dit is essentieel, aangezien momenteel zo’n twee miljoen werknemers mantelzorgtaken combineren met hun baan. Daarnaast wordt er gepleit voor betere zorgverlofregelingen met een goede doorbetaling van loon, zodat mantelzorgers minder financiële druk ervaren.

Meer verantwoordelijkheid, ook bij opname in een zorginstelling

Een belangrijke ontwikkeling is dat mantelzorgers steeds meer betrokken worden, zelfs als hun dierbare in een zorginstelling verblijft. Waar voorheen de volledige zorg werd overgenomen, verwachten veel zorginstellingen nu dat familieleden taken blijven vervullen, zoals:
✔ Meehelpen bij de dagelijkse zorg (voeding, wassen, aankleden).
✔ Administratieve en regelzaken rondom de zorg.
✔ Sociale en emotionele ondersteuning, zoals aanwezig zijn bij medische afspraken of activiteiten.

Door personeelstekorten in de zorgsector neemt deze verwachting alleen maar toe. Dit kan voor mantelzorgers extra belasting betekenen, vooral als zij al een drukke baan of andere zorgtaken hebben.

Gemeentelijke initiatieven en buurtzorg

Op lokaal niveau worden steeds meer initiatieven opgezet om mantelzorgers te ondersteunen. Gemeenten investeren in een sterke sociale basis, waarbij buurtinitiatieven en informele netwerken mantelzorgers helpen met praktische ondersteuning. Denk aan respijtzorg, vrijwillige hulpdiensten en lokale ontmoetingsplekken waar mantelzorgers hun ervaringen kunnen delen.

Vergoedingen en financiële ondersteuning

Financiële ondersteuning voor mantelzorgers wordt steeds vaker opgenomen in aanvullende zorgverzekeringen. Dit kan variëren van vergoedingen voor respijtzorg (vervangende mantelzorg) tot de inzet van mantelzorgmakelaars, die helpen bij administratieve en regelzaken. Het is daarom verstandig om te controleren welke mogelijkheden jouw zorgpolis biedt.

Conclusie

De rol van de mantelzorger is de afgelopen jaren flink veranderd. Van een vaak onzichtbare helper zijn mantelzorgers steeds meer erkende zorgpartners geworden, zowel thuis als in zorginstellingen. Deze erkenning gaat gepaard met hogere verwachtingen en verantwoordelijkheden.

Het blijft daarom cruciaal om aandacht te houden voor de behoeften van mantelzorgers en ervoor te zorgen dat zij niet overbelast raken. Want goed voor een ander zorgen, begint met goed voor jezelf zorgen.

Wil je weten welke ondersteuning er voor jou beschikbaar is? Neem contact op met Vivalis.